نهج البلاغه. حکمت ١
قال علی علیه السلام ؛
کُنْ فِی الْفِتْنَةِ کَابْنِ اللَّبُونِ، لَا ظَهْرٌ فَیُرْکَبَ، وَلَا ضَرْعٌ فَیُحْلَبَ.
در فتنهها همچون شتر کم سن و سال باش؛نه پشت او قوی شده که سوارش شوند نه ی دارد که بدوشند!
برای روشن شدن محتوای این کلام بسیار پرمعنا لازم است قبلاً دو واژه فتنه»وابن لبون»تفسیر شود:
فتنه، از مادهفتن» (بر وزن متن) در اصل به معنای قرار دادن طلا در کوره است تا خالص از ناخالص جدا شود سپس به معنای هرگونه آزمایش و امتحان و بلا و آشوبهای اجتماعی آمده است و در اینجا منظور همان آشوبهای اجتماعی است.
لبون، به شتری گفته میشود که به جهت زائیدن مکرر پیوسته در ش شیر است و ابن لبون به بچه چنین شتری گفته میشود که دو سال آن تمام شده و وارد سال سوم شده است؛نه قوت و قدرت چندانی دارد که بتوان بر پشت او سوار شد و نه پر شیری (زیرا هم کم سن و سال است و هم نر) و به این ترتیب هیچ گونه استفاده ای از آن در آن سن و سال نمی توان کرد.
ابتدا به ذهن انسان این مطلب میگذرد که منظور مولایمان علی علیه السلام از عبارت فوق گوشه گیری و انزوا است در حالی که این طور نیست امام میخواهد که ما در مواقع فتنه هوشیار باشیم ابزار ی افراد و اهل فتنه نشویم نه آنکه سکوت کنیم به ویژه مواقعی که میدانیم حق با چه کسی است ولی لب فرو بندیم
چنانکه امثال ابوموسی اشعریها در عصر آن حضرت بودند و و میگفتند ما نه طرفدار علی علیه السلام هستیم و نه معاویه را تایید میکنیم بلکه سکوت کرده و به خانه میرویم و به نماز و عبادت خود میپردازیم
که اینها به ساکتین معروف شدند و یقینا ساکتین جزء سپاه باطل خواهند بود.
هرگز منظور امام علیه السلام این نبوده است که اگر گروهی باطل بر ضد مؤمنان و طرفداران حق برخیزند نباید به حمایت مؤمنان حق جو برخاست
ممکن است تفاوت بین جمله لا ظَهْرٌ فَیُرْکَبُ» و جمله وَ لا ضَرْعٌ فَیُحْلَبُ» در این باشد که نه کمکهای مستقیم به فتنه جویان کن (مانند سواری دادن مرکب) که خودش وارد معرکه شود و نه کمکهای غیر مستقیم مانند کمکهای مادی به این گروهها کردن رواست شبیه شیر دادن برای تغذیه افراد.
برگرفته از کتاب پیام امیرالمؤمنین آیت الله مکارم شیرازی و
شرح حکمت های سید کاظم ارفع.
درباره این سایت